Sas nues de Marte naschent de su fumu de sas meteore

Mecanismu simuladu a su computer podet isvelare su clima de su passadu gràtzias a su fumu de sas meteore

Fumu de meteore: mi’ s’ingrediente segretu chi diat pòdere celarsi dae segus sa formatzione de sas nues prètzisas a tzùcaru filadu chi aleggiano subra Marte a 30 chilòmetros de sa terra. Fines e difìtziles de bìdere, sunt comente si siat in gradu de influentzare sa temperadura e su clima: pro custu diant pòdere èssere sa crae pro torrare a costrùere su passadu de su Praneta Ruju e sas cunditziones chi diant àere permìtidu sa presèntzia de abba lìcuida in superfìtzie.

A l’indicare est s’istùdiu publicadu in sa torrada a bìere Nature Geoscience de sos ricercadores de s’Universidade de su Colorado a Boulder. Segundu sas istimas issoro, subra Marte impatterebbero ogni die de sas duas a sas tres tonnelladas de materiale meteorico, chi inietterebbero un’enorme volùmene de prùere ghiacciata in atmosfera, una bènnida de ‘fumu meteorico’ sas cales partigheddas ghiacciate fungerebbero pròpiu de nùcleu de cundensatzione pro sa formatzione de sas nues, segundu cantu istupat de diversas simulatziones a su computer.

Sos resurtados sugerint chi custas nues, prètzisas a tzùcaru filadu, diant pòdere tènnere un’importante impatu in su clima de su praneta: a artàrias artziadas, pro esempru, diant pòdere fàghere artare o abbassare sa temperadura fintzas de 10 grados. “Fìamus sòlitos pensare a sa Terra, a Marte e a sos unos àteros corpos che a pranetas autònomos in su determinare s’issos matessi clima – cummentat sa prima autora de s’istùdiu, Victoria Hartwick – ma su clima no est indipendente de su chi càpitat in su Sistema solare in tundu”.