In miniera istùdio subra undas gravitatzionales

Sardigna candidada a livellu europeu pro s’Einstein Telescope pro s’istùdiu de sas undas gravitatzionales

Si mutit “Einstein Telescope” (Et) e est unu telescòpiu de sa de tres generatziones chi at a pòdere osservare sas undas gravitatzionales de s’universu de su profundu de sa miniera dismessa de Sos Enattos a Lùvula, in su Nugoresu. Su sitiadu sardu est candidadu a livellu europeu, paris cun unu àteru tra s’Olanda su Bèlgiu e sa Germània, pro acasagiare custa infrastrutura in gradu de disegnare unu mollu de isvilupu alternativu.

In sa miniera est istadu inauguradu su primu laboratòriu de superfìtzie, a pustis de s’allestimentu de su laboratòriu suterràneu SarGrav destinadu a acasagiare esperimentos de fìsica in sa gravidade. A su progetu Et – incumentzadu in su 2008 e sighidu cun interventos in su sutafundu de su 2011 a su 2017 – collàborant s’Universidade de Tàtari, s’Istitutu natzionale de Fìsica Nucleare (Infn), sa Regione Sardigna (chi at giai investidu 2milliones de èuros) e su Ministeru de s’Imparu Universidade e Chirca (cun unos àteros 17 milliones).

Pro su retore de s’Universidade de Tàtari Massimo Carpinelli, “s’infrastrutura rapresentat una possibilidade bera de pòdere tènnere unu laboratòriu internatzionale de primissima calidade in Sardigna. S’ìsula diat èssere atrativa non solu pro su turismu ma diat divenire unu logu de sa chirca prus sobrada cun istruturas a s’avanguàrdia”. Pro sos istudiosos sa miniera de Lùvula est su situ ideale pro s’osservatzione de s’Universu. “Tenende caraterìsticas tècnicas meda artziadas, ET est su progetu chi nch’at a permìtere de iscurtare sas undas gravitatzionales de su cumintzu de s’Universu e de cumprèndere pro esempru s’orìgine sua e s’evolutzione sua”, at naradu Michele Punturo fìsicu de s’Infn.