Alexa Unica Radio
marte
Wide panorama of mars - the red planet - landscape with mountains during sunrise or sunset - 3D illustration

Grogu subra Marte, isparidu su metanu annusato de Curiosity

Mars Express, at annotamala osservadu mannas cantidades de papore de abba in s’atmosfera martziana: no at agatadu su metanu

Grogu subra Marte: sa sonda europea de sa missione ExoMars no at agatadu su metanu chi fiat istadu ‘annusato’ de su rover Curiosity de sa Nasa e de una àtera sonda europea, Mars Express, at annotamala osservadu mannas cantidades de papore de abba in s’atmosfera martziana, durante sa manna traschia de arena de su 2018. SOS resurtados, publicados in duos artìculos in sa torrada a bìere Nature, faeddant fintzas italianu gràtzias a su contributu de s’Istitutu Natzionale de Astrofìsica (Inaf) e Istitutu Natzionale de Geofisica e Vulcanologia (Ingv).

Sunt sos primos resurtados sientìficos de sa sonda Trace Gas Orbiter (Tgo) de sa missione ExoMars de s’Agèntzia Ispatziale Europea (Esa) e russa Roscosmos, a sa cale s’Itàlia partètzipat cun Agèntzia Ispatziale Italiana (Asi), Inaf e Thales Alenia Space (Thales – Leonardo). Sa sonda at segudadu su praneta ruju in su 2016 e tenet impreende prus de un’annu pro segudare sa giusta òrbita, a 400 chilòmetros de sa superfìtzie martziana.

Segundu sos espertos sa discrepanza in sos datos in su metanu est solu “aparente, pro ite in s’atmosfera de Marte in manera normale non si rilevat metanu e Mars Express l’at rilevadu solu una bia” at naradu Giuseppe Etìope, de s’Ingv, chi at firmadu fintzas s’istùdiu pretzedente, basadu in sos datos de Mars Express. Custa ùrtima missione in su 2013 aiat osservadu un’ emissione de metanu a 500 chilòmetros de artària sa die imbeniente a su rilevamentu fatu in su matessi puntu, ma in sa superfìtzie, de su rover Curiosity. S’ausèntzia de metanu, rilevada como de Tgo induit a ipotizare chi subra Marte b’apat unu protzessu disconnotu chi rimovet in manera lestra de s’atmosfera su metanu emìtidu episodicamente de su sottosuolo e riveladu in passadu fintzas de telescòpios basados in sa Terra.

Segundu Etìope e su ricercadore de s’Inaf Giancarlo Bellucci, su metanu “diat pòdere èssere prodùidu a s’internu de su praneta e sa sua fuoruscita in s’atmosfera acontesset solu in tzertas zonas, ue esistent faglie. Custu diat ispiegare in ala sas variatziones de metanu rilevadas fintzas a como. Abarrat però su problema de su mecanismu de rimotzione lestra de su gas de s’atmosfera”. Sunt a s’istùdiu vàrias ipòtesis, tra cales s’assorbimento de su metanu a banda de sas partigheddas de arena, ma custu est s’aspetu de iscobèrrere in s’imbeniente benidore, paris cun s’iscummissa de cumprèndere si s’orìgine de su gas siat orgànica.

Sa sonda at caturadu immàginas ùnicas fintzas de sa traschia de arena globale, sighende·la de sa nàschida finas s’evolutzione sua, e custu est istadu cruciale pro cumprèndere s’impatu in su papore de abba. “Su papore de abba est unu costituente nòdidu de s’atmosfera de Marte e nois apamus osservadu sa prima borta a chi cuota s’ispinghet durante una traschia de prùere” at rilevadu Francesca Altieri, de s’Inaf. S’est bidu chi su papore de abba benit ispintu a 80 chilòmetros de artària e custu est importante pro cumprèndere comente a sas traschias de arena potzant àere contribuidu a sa pèrdere de s’atmosfera de Marte e fintzas de s’abba.

Sa sonda at prodùidu fintzas sa mapa prus dettagliata de semper de sa distributzione de s’abba in su sottosuolo de Marte. Publicada in sos Atos de s’Acadèmia Russa de sas Sièntzias at mesuradu sa presèntzia de terra ghiacciato (permafrost) in sas regiones polares e l’at riveladu fintzas a s’ecuadore.

About redatzione sardo

Redatzione chi s'òcupat de sas notizias in limba sarda in su portale. Cultura, eventos, tzìnemas, ispetàculu e teatru sunt sos argumentos tratados.

Controlla anche

artemis2

Artemis punta a una base sulla Luna “con vista” su Marte

Il programma Artemis sarà composto da tre missioni e ci sarà la prima donna sulla …